Rekabet Analizi Nedir ve Nasıl Yapılır?

Rekabet analizi olarak da adlandırılan rakip analizi, sektördeki rakiplerinizi tanımlar ve işletmeniz için fırsat alanlarını belirlemek üzere stratejilerinizi değerlendirir. Ortaya çıkardığınız bilgiler, rakiplerinizden farklı yönlerinize dayanarak kendi pazarlama stratejilerinizi oluşturmanız için ihtiyaç duyduğunuz ipuçlarını sağlar. Ancak araştırmanıza dalmadan önce hedeflerinizi net bir şekilde tanımlamanız gerekir. Rekabet analizi yaparken şunları hedeflemelisiniz:

• Rakiplerin operasyonlarını ve pazarlama stratejilerini anlamak,
• Rakiplerinizin ve sektörün güçlü ve zayıf yönlerini belirlemek,
• Müşterilerin rakiplerinizin hakkındaki düşüncülerini ortaya çıkartmak,
• Hedef pazara hitap eden rekabetçi bir strateji geliştirmek.

Rekabet analizi nasıl yapılır?

Bir rekabet analizinde inceleyebileceğiniz birkaç şey vardır: Rakiplerinizin sadece pazarlamasına, sundukları ürün teklifine veya fiyatlandırma stratejisine bakmak isteyebilirsiniz. İster rakiplerini belirli bir açıdan ele almak ya da tüm sektöre mercek tutmak isteyin aşağıdaki adımları uygulamalısınız:

• Rakiplerinizi belirleyin

Rakiplerinizin kim olduklarını bilmeden onları analiz edemezsiniz. Gerçek rakiplerinizi bulmanın püf noktası kendinizi hedef müşteri kitlenizin yerine koymanızdır.

İlk olarak işletmenizin türü ve konumu için basit bir çevrimiçi aramayla başlayın. Örneğin İstanbul’da bir perakende işi kuruyorsanız, bir müşterinin işletmenizi ya da rakiplerinizi nasıl aratacağını düşünün. “İstanbul’da şunu satan mağaza” ve “İstanbul giyim mağazası” gibi aramalar yapabilirler. Arama sonuçlarında görünen işletmelerin bir listesini oluşturun ve arama sonuçlarında ilk üçte çıkanları özellikle not alın. Gerçek mekânda faaliyet gösterecek bir mağaza açıyorsanız, rakiplerinizi belirlemek için istediğiniz alanda dolaşmak da isteyebilirsiniz.

Odak gruplarına ve anketlere başvurmak, sosyal medyada aramalar yapmak hedef kitlenizin sizinkine benzer ürünlerle popüler olan işletmeler hakkındaki fikirlerinizi öğrenmenizi sağlayabilir. Ayrıca müşterilerin halihazırda piyasada bulunan ürünler hakkında ne düşündüklerine dair ilk elden bilgi alacaksınız. Bu süreçte topladığınız tüm bilgileri birleştirin. Sektörünüzün yapısına ve durumuna bağlı olarak en büyük rakiplerinizi içeren bir liste oluşturun.

• Rakiplerinizi analiz edin

Sırada rakip araştırmaları yaparak rekabetinizi analiz etmek var. Tam bir rekabet analizi yapmak istiyorsanız, tanımladığınız her rakibin geçmişi, konumu, ürünleri veya hizmetleri, pazarlama, satış ve personel bilgilerine derinlemesine bir bakış atabilirsiniz. Bunlardan ilginizi özellikle çeken bir alan varsa hakkında daha fazla bilgi toplayabilirsiniz.

• İş tecrübesi

Önemli tarihlere ve olaylara odaklanarak işlerinin geçmişine bakın. Bu işletmelerin mülkiyeti, mali durumu ve organizasyon yapısı ile ilgili araştırmaları da es geçmeyin.

• Tesisler ve konum

Rakibinizin ofis ve mağazalarının konumunu ve çevrimiçi varlığını düşünün. Konum yaya trafiğini, lojistiği ve erişilebilirliği etkilediği için rakibinizin güçlü veya zayıf yönlerinin önemli bir parçasıdır.

• Ürünler

Sunduğunuz ya da sunmayı planladığınız ürünleri karşılaştırmak için rakiplerinizin koleksiyonlarını inceleyin. Bu sayede rakiplerinizin ürün serilerinin genişliğini ve herhangi bir eksiklerinin olup olmadığını görebilir, çevrimiçi ve yüz yüze fiyatlandırma politikalarını keşfedebilirsiniz.

• Pazarlama

Hedef pazarınızı tanımlamalı ve rakiplerinizin bu pazarın ne kadarına ulaşmayı başardığını belirlemeniz gerekir. Ardından rakibinizin hedef pazara nasıl bir pazarlama stratejisiyle ulaştığını sorgulayın.

• Satış

Rakibinizin satış stratejisini anlamak, ürünlerinizi nerede ve nasıl satacağınız hakkında stratejik kararlar vermenize yardımcı olabilir. Ancak rakiplerinizin tüm süreçlerini herkese açık olarak göstermediğinden burada yanıltıcı şeyler görebileceğinizi unutmayın.

• Personel

Ekip başarı için önemli bir husustur. Analiziniz pazarda rekabet edebilmek için kaç çalışana ihtiyacınız olduğunu ve sektörünüz için ortalama ücretleri, sosyal hakları ve çalışanları elde tutma oranlarını anlamanıza yardımcı olmalıdır.

Rakiplerinizi kategorilere ayırın

Listelenen rakiplerinizin her biri hakkında kapsamlı bir araştırma yaptıktan sonra onları birincil, ikincil ve üçüncül gruplar olarak sınıflandırın.

• Birincil rekabet: Sizinle aynı hedef kitleyi hedefleyen ve benzer bir ürün teklifine sahip olan rakiplerinizin birinci gruba aittir; doğrudan rakipler. Bu grupta düzenli olarak izlemeniz gereken ve operasyonlarını derinlemesine anlamanız gereken işletmeler bulunur.
• İkincil rekabet: Sizinle ayı hedef kitleye farklı ürünlerle hitap eden rakiplerin yer aldığı gruptur. Ürün yelpazenizin üst veya alt ucuna bir alternatif sunan işletmeler bu kategoriye aittir.
• Üçüncül rekabet: Henüz doğrudan rakibiniz olmayan ancak sunduğu işlev veya özelliklerle sizin ürünlerinizi andıran tekliflere sahip işletmeler bu kategori altında değerlendirilmelidir.

İkincil ve üçüncül gruplar dolaylı rakiplerinizdir. Ürünleri sizinkiyle aynı olmayabilir fakat aynı ihtiyacı karşılayabilir veya aynı sorunu çözebilir. Öncelikle doğrudan rakiplerinize odaklanmalısınız ancak dolaylı rakiplerinizi de izlemelisiniz. Bu işletmeler, zaman içerisinde birincil rakiplerinize dönüşebilirler.

İş fırsatlarını belirleyin

Tüm bilgileri topladıktan ve rakiplerinizi gruplara ayırdıktan sonra aşağıdaki sorulara cevap vermeye çalışın:

• Doğrudan rakipleriniz büyüyor mu yoksa küçülüyor mu? Dolaylı rakiplerde durum nedir? Gördüğünüz ivme çevresel mi yoksa dahili etkilerden mi kaynaklanıyor ve bu işletmeniz için ne anlama geliyor?
• İşletmenizin rekabette farklılaşması için hangi fırsatlara sahip? Ürün sunma, pazarlama veya satışta mı, yoksa personel veya müşteri deneyimi gibi başka bir alanda mı avantajlısınız?
• Rakiplerin daha zayıf olduğu ve işletmenizin öne çıkabileceği alanlar var mı?
• Rakiplerinizin güçlü yönleri nelerdir ve bunlarla nasıl rekabet edebilirsiniz?
• Rakipler pazardan çıkarsa veya yenileri pazara girerse ne yapacaksınız? Durumdan nasıl yararlanabilirsiniz?

Rekabet analizi işletmenizin ölçeği fark etmeksizin yararlıdır. Yeni işletme sahipleri bu bilgileri rekabete alışmak ve kendilerini başarıya hazırlamak için kullanabilir. Mevcut işletmeler ise yeni fırsatları belirlemek, mevcut iş önceliklerini ve operasyonlarını yeniden değerlendirmek için rekabet analizi yapabilir.

2 Saatte PayTR’lı Olun!
PayTR Sanal Pos’a Hemen Başvurun